Władysław IV

Władysław IV (1632-1648)

Urodzony w 1595 roku, najstarszy syn Zygmunta III i jego pierwszej żony Anny z rodu Habsburgów. W 1610 roku obrany carem rosyjskim nie utrzymał się na tronie. W licznych wyprawach wojennych za życia ojca zyskał doświadczenie wojskowe. Wybrany w 1632 roku królem polskim i wielkim księciem litewskim przeprowadził w pierwszych latach panowania rozbudowę armii (z utworzeniem floty bałtyckiej) i zakończył wojny z Turcją i Moskwą (pokój w Polanowie w 1634 r.). Dążył bez powodzenia do odzyskania korony szwedzkiej, Konflikty społeczne i religijne na Ukrainie doprowadziły w ostatnim roku panowania Władysława IV do groźnego powstania kozackiego pod wodzą Chmielnickiego. Zmarł w 1648 roku, pochowany został na Wawelu. 

1632 - Śmierć Zygmunta III Wazy. Panowanie Władysława IV Wazy (do 1648). Wojna o Smoleńsk z Rosją (do 1634);

1633 - Urodził się Wespazjan Kochowski (zm. 1700), poeta. Sławne poselstwo Jerzego Ossolińskiego do Rzymu, podczas którego konie z orszaku gubiły złote podkowy;

1634 - Pokój w Polanowie - zakończenie wojny z Rosją (Władysław IV ostatecznie zrzeka się pretensji do tronu carskiego, a Rosja oddaje Smoleńsk);

1635 - Przedłużenie rozejmu ze Szwecją w Sztumskiej Wsi;

1638 - Urodził się Jan Chryzostom Pasek (zm. 1701), pamiętnikarz;

Żetony te były w obiegu i funkcjonowały jako środek płatniczy w roku 2007 na terenie miasta Mosina.
- data emisji : 2007
- nakład : 1000 egzemplarzy
- średnica : 27 mm
- metal : miedź
Kolekcjonowanie monet zastępczych staje się coraz bardziej popularne.
Liczne emisje, małe nakłady oraz ciekawa stylistyka sprawiają, że monety zastępcze są wspaniała alternatywą dla monet emitowanych przez NBP.

1637 - Śmierć ostatniego księcia pomorskiego - Bogusława XIV. Pierwsza stała scena teatralna na Zamku Królewskim w Warszawie;

1638 - Decyzja sejmu o ograniczeniu praw kozackich ("obracanie w chłopy" Kozaków, którzy nie byli notowani w rejestrze). Zamknięcie akademii ariańskiej w Rakowie pod pretekstem znieważenia krzyża;

1639 - Po raz pierwszy sejm rozszedł się bez podjęcia uchwał. Przebudowa ratusza w Zamościu (do 1651);

1641 - Zakaz opuszczania państwa przez monarchę bez zgody sejmu. Ostatni hołd pruski, złożony przez Fryderyka Wilhelma, elektora Brandenburgii i księcia pruskiego;

1643 - Pierwszy przewodnik po Warszawie: wierszowany Gościniec albo krótkie opisanie Warszawy Adama Jarzębskiego (skrzypka, kompozytora i architekta);

1644 - Zwycięstwo Stanisława Koniecpolskiego nad Tatarami dowodzonymi przez Tuhaj beja w bitwie pod Ochmatowem. Budowa kolumny Zygmunta w Warszawie;

1645 - Coloquium charitativum - toruńskie seminarium katolików, luteran i kalwinów (nieudana próba zjednoczenia wyznań); Objawienia w Janowie;

Pierwsze udokumentowane i później potwierdzone objawienie miało miejsce 2 listopada 1645 roku, kiedy to Wojciech Boski, bednarz mieszkający w pobliskiej Rudzie, zmierzając na jutrznię do kościoła parafialnego w Białej ujrzał na skraju powstającego miasta postać Matki Bożej trzymającej dwie zapalone świece i towarzyszących jej dwóch aniołów. Matka Boża zwróciła się do Wojciecha Boskiego ze słowami: „Jest wola Boska, ażeby się tu chwała Jego – na tym miejscu –
i pamiątka moja odprawiała”. Ponowne objawienie, podobne w szczegółach do poprzedniego, nastąpiło 8 grudnia 1645 roku. Ówczesny proboszcz parafii Biała, ks. Walenty Dąbrowski przyjmował relacje Wojciecha Boskiego  z ogromnym spokojem, rozwagą, a zarazem bardzo nieufnie, tym niemniej mieszkańcy ustawili w miejscu objawień figurę i zaczęli gromadzić się przy niej na modlitwie. W roku 1646 dwaj rybacy łowiący nocą ryby w stawie zaobserwowali nadprzyrodzone zjawisko. Pokazuje im się „procesja jakoby anielska w białych szatach i wielkiej jasności i śpiewanie jakieś wdzięczne”. Miejsce objawień stało się znane w najbliższej okolicy, stale też rosła liczba modlących się.

1629 Rozejm w Altmarku - straty Rzeczypospolitej w Inflantach na rzecz Szwecji (Dorpat);

1634 Pokój w Polanowie - korektura granicy z Moskwą;

1645 Księstwa Opolskie i Raciborskie w rękach Wazów polskich. Powstanie województwa czernichowskiego. Luboml włączony do Litwy;

1647 - Powstanie zbioru wierszy Kanikuła albo psia gwiazda Jana Andrzeja Morsztyna (ukazał się w 1844);

1648 - Wybuch powstania kozackiego Bohdana Chmielnickiego. Klęski wojsk polskich pod Żółtymi Wodami, Korsuniem i Pilawcami. Śmierć Władysława IV Wazy. Panowanie Jana Kazimierza (do1668);