Władysław III Warneńczyk (1434-1444)
Urodzony w 1424 roku, starszy syn Władysława Jagiełły i Zofii z Holszan. Obrany królem w 1434 roku. Rządy sprawował w jego imieniu biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki. W 1440 roku otrzymał koronę węgierską i przeniósł się na Wegry, gdzie uwikłał się najpierw w wojnę domową, a następnie w walki z Turkami zakończone rozejmem w Segedynie 1443 roku. Pod wpływem legata papieskiego głoszącego hasła krucjaty, w roku następnym ruszył ponownie na Turków. Wyprawa ta zakończyła się klęską i śmiercią króla pod Warną.
1434 - Śmierć Władysława Jagiełły. Panowanie Władysława Jagiellończyka (nazwanego później Warneńczykiem, do 1444);
1435 - Wojna polsko-krzyżacka zakończona traktatem pokojowym w Brześciu Kujawskim;
1438 - Nieudana próba objęcia tronu czeskiego przez Kazimierza Jagiellończyka;
1439 - Konfederacja w Nowym Korczynie, kierowana przez możnowładcę małopolskiego - Spytka z Melsztyna (husytę, przeciwnika biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego). Klęska konfederatów w bitwie pod Grotnikami;
1440 - Założenie antykrzyżackiego Związku Pruskiego (szlachta i miasta pruskie). Władysław Jagiellończyk (Warneńczyk) zostaje królem Węgier, a Kazimierz Jagiellończyk władcą Litwy. Zerwanie polsko-litewskiej unii personalnej;
1442 - Budowa kościoła NMP w Poznaniu (do 1445);
1443 - Zwycięstwo Władysława Jagiellończyka (Warneńczyka) w wojnie z Turkami i podpisanie w Segedynie traktatu pokojowego na 10 lat;
1444 - Zerwanie traktatu pokojowego z Turcją. Bitwa z Turkami pod Warną. Klęska i smierć króla Władysława. Bezkrólewie (do 1447);
 |
 |
Władysław III Jagiellończyk, zwany później Warneńczykiem, król Polski i Węgier, to w Bułgarii postać szczególna. Młody król 10 listopada 1444 roku stracił życie w bitwie pod Warną, w czasie próby wyzwolenia Bułgarii spod panowania tureckiego. Dokładnie w miejscu, gdzie poległ, dziś wznosi się Mauzoleum, zbudowane na pamiątkę bitwy i w dowód wdzięczności narodu bułgarskiego do Polski.
Mauzoleum wybudowano w 1935 roku na jednym z dwóch trackich kurhanów grobowych z IV w. p.n.e. Na środku, usypanego na kurhanie kopca, ustawiono krzyż. Nad wejściem do sarkofagu widnieje napis „Vladislao Varnensi” zapraszając zwiedzających do środka, gdzie znajduje się symboliczny grób młodego władcy.
