Poczet królów i książąt polskich
1998 rok
Zygmunt III Waza
Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 19-98, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: m/w.
Rewers: Popiersie króla Zygmunta III Wazy. Z lewej strony wizerunku półkolem napis: ZYGMUNT III, z prawej: WAZA. Po obu stronach wizerunku w układzie poziomym lata panowania króla: 1587, 1632.
Projektant monety: Ewa Tyc-Karpińska
Metal: stop CuAl5Zn5Sn1
Stempel: zwykły
Średnica: 27,00 mm
Masa: 8,15 g
Zygmunt III Waza dążąc do odzyskania tronu szwedzkiego, uwikłał Polskę w przewlekłe wojny ze Szwecję, które mimo kilku zwycięskich bitew przyniosły Polsce znaczne straty. Był protektorem i znawcą sztuki, zwłaszcza muzyki, a także mecenasem artystów (sam interesował się złotnictwem). Mecenat króla odegrał ważną rolę w rozwoju sztuki wczesnego baroku, a zwłaszcza działalności menniczej. Nigdy wcześniej ani już nigdy później nie mieliśmy do czynienia z tak różnorodną i obfitą produkcją pieniądza złotego, srebrnego oraz miedzianego. Za panowania Zygmunta III czynnych było aż 7 mennic królewskich, bijących monety koronne, 1 mennica bijąca monety litewskie oraz 7 mennic miejskich. Rozbudował Zamek Królewski w Warszawie, który od 1611 r. stał się główną rezydencją władców Polski.
1999 rok
Władysław IV Waza (1632 - 1648)
Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 19-99, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: M/W.
Rewers: Popiersie króla Władysława IV Wazy. Z prawej strony półkolem napis: WŁADYSŁAW IV WAZA . U dołu daty: 1632-1648.
Projektant monety: Ewa Tyc-Karpińska.
Metal: stop CuAl5Zn5Sn1
Stempel: zwykły
Średnica: 27,00 mm
Masa: 8,15 g
W ostatnich latach panowania Władysława IV, określanych jako "władysławowskie złote czasy", kraj cieszył się pokojem; odrodził się handel zbożem z Europą Zachodnią, zahamowany okupacją portów przez Szwedów. Król i magnaci stali się mecenasami muzyków, malarzy, aktorów, poetów. Władysław IV gromadził obrazy, sprowadzał rzeźby i produkowane w Belgii kobierce (tzw. opony), interesował się architekturą, propagował muzykę, zwłaszcza twórczość operową - na swym dworze utrzymywał chór oraz śpiewaków i kompozytorów, stworzył pierwszą stałą salę widowiskową na zamku warszawskim. Warszawie podarował jeden z najpiękniejszych pomników - kolumnę Zygmunta IH Wazy, która stała się symbolem stolicy.
2000 rok
Jan II Kazimierz (1648 - 1668)
Rewers: Popiersie króla Jana II Kazimierza. Z lewej strony półkolem napis: Jan II Kazimierz, z prawej u dołu półkolem daty: 1648-1668.
Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-00, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: m/w.
Rant: NARODOWY BANK POLSKI
Autor: Ewa Tyc-Karpińska
Metal: stop CuAl5Zn5Sn1
Stempel: zwykły
Średnica: 27,00 mm
Masa: 8,15 g
Na okres rządów Jana Kazimierza przypadły liczne wojny: z Kozakami, Tatarami, Węgrami, Rosją i Brandenburgią, a zwłaszcza ze Szwecją, które doprowadziły kraj do ruiny gospodarczej. Nie mogąc zrealizować zamierzonych reform, załamany śmiercią królowej Marii Ludwiki, Jan Kazimierz abdykował 16 września 1668 r. Rok później opuścił Polskę i udał się do Francji, gdzie wspomagany finansowo przez Ludwika XIV przebywał aż do śmierci w 1672 r. Po kilku latach jego zwłoki sprowadzono do Polski i pochowano obok innych monarchów na Wawelu.
2002 rok
August II Mocny (1697-1706; 1709-1733)
Rewers: Popiersie króla Augusta II Mocnego. Wokół napis: AUGUST II MOCNY 1697-1706; 1709-1733.
Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-02, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: m/w.
Rant: ośmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami
Autor: Ewa Tyc-Karpińska
Metal: stop CuAl5Zn5Sn1
Stempel: zwykły
Średnica: 27,00 mm
Masa: 8,15 g
August II odegrał dużą rolę jako mecenas sztuki, zwłaszcza architektury; Drezno zawdzięcza mu wiele pięknych budowli, zwłaszcza pałac Zwinger, Warszawa zaś m.in. tzw. Oś Saską, pałac i Ogród Saski oraz Pałac Briihla. Władca udzielił zgody pijarom na założenie w Warszawie pierwszego czasopisma ogólnokrajowego „Kuriera Polskiego".
W 1705 r. August II ustanowił pierwsze polskie odznaczenie -Order Orła Białego.
2003 rok
Stanisław Leszczyński (1704-1709; 1733-1736)
Rewers: Popiersie króla Stanisława Leszczyńskiego. U góry półkolem napis: STANISŁAW LESZCZYŃSKI. Na prawym ramieniu króla ozdobny ornament. U dołu herb Leszczyńskiego - "Wieniawa". Po bokach herbu lata panowania: z lewej strony 1704 / 1709, z prawej 1733 / 1736.
Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-03, pod orłem napis: Zł 2 Zł, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: m/w
Rant: ośmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami.
Autor: Ewa Tyc-Karpińska
Metal: CuAl5Zn5Sn1
Stempel: zwykły
Średnica: 27 mm
Waga: 8.15 g
Działalność polityczną Leszczyński rozpoczął od objęcia funkcji poselskiej na sejmie konwokacyjnym po śmierci Jana III Sobieskiego i elekcyjnym w czerwcu 1697 r., kiedy to wybrano królem elektora saskiego Augusta II Mocnego. Zaledwie dziewiętnastoletni Stanisław Leszczyński mino braku doświadczenia politycznego już wtedy wykazał zręczność w łagodzeniu sporów.
2005 rok
Stanisław August Poniatowski (1764-1795)
Rewers: Z lewej strony popiersie Stanisława Augusta Poniatowskiego. Z prawej strony napis: 3. Maja, / Roku 1791. U góry półkolem napis: STANISŁAW AUGUST PONIATOWSKI. U dołu z prawej strony półkolem napis: 1764-1795.
Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-05, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: MW.
Rant: ośmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami
Autor: Ewa Tyc-Karpińska
Metal: stop CuAl5Zn5Sn1
Stempel: zwykły
Średnica: 27,00 mm
Masa: 8,15 g
Stanisław August był jednym z najtragiczniejszych polskich monarchów. Przeżył własne państwo, patrząc bezradnie jak sąsiednie mocarstwa cynicznie dzielą się Rzecząpospolitą. Po śmierci został surowo osądzony. Nawet życzliwi nazywają go nazbyt familiarnie i nieco lekceważąco „królem Stasiem".
Styl życia króla nie zaskarbiał mu sympatii i szacunku. Był rozrzutny. Z własnej szkatuły finansował i odbudowę warszawskiej ludwisarni, i długi karciane Casanovy. Przekraczał budżet, a pomocy szukał zarówno u ambasadorów rosyjskich, jak i u własnego lokaja. Ostatecznie uwikłał się w taką spiralę zależności finansowych, że do końca życia był więźniem własnych długów. Hołdował zachodniemu stylowi życia, gardził tradycyjnym ubiorem, jego życie intymne budziło dezaprobatę.
